Victoria OCAMPO, trong thư gửi Pierre DRIEU LA ROCHELLE
Bourbon Street Bar
Hai giờ sau
Một chùm những tia chớp vạch ngoằn ngoèo trên nền trời. Cơn giông ầm ì rồi trận mưa ào ào đổ xuống khách sạn khiến đám cọ nghiêng ngả, những mái lá rung lên và mặt nước nổi bọt li ti. Suốt một giờ qua, tôi trú trong phần sân hiên có mái che của một quán bar đặt trong ngôi nhà xây theo kiểu đồn điền thời thuộc địa, khiến người ta nhớ tới những căn nhà ở New Orleans. Cầm tách cà phê trên tay, tôi nhìn đám khách du lịch quay lại phòng khách sạn tiện nghi để tránh mưa.
Tôi cần ở một mình để lấy lại tinh thần. Tôi đang giận chính mình. Giận mình vì đã bối rối trước nụ hôn của Billie và đã sẵn sàng hùa theo trò lừa đảo hèn hạ ấy chỉ vì muốn làm Aurore ghen. Chúng tôi không phải mới đôi mươi và những trò trẻ con này chẳng có nghĩa lý gì.
Tôi nhíu mày rồi quay lại với công việc. Tôi tuyệt vọng nhìn con trỏ nhấp nháy phía trên, bên trái trang trắng. Tôi đã bật chiếc máy Mac cũ kỹ mà Carole mang theo với hy vọng có vẻ điên rồ rằng chiếc máy thuộc về quá khứ này có thể khơi lại mạch sáng tạo cho mình. Trên bàn phím này, vào thời kỳ “hoàng kim”, tôi đã viết hàng trăm trang sách, nhưng máy tính chẳng phải một cây đũa thần.
Không tập trung nổi, không viết nổi một từ, tôi mất đi mạch truyện của mình và cùng lúc niềm tin cũng bay biến luôn.
Cơn giông khiến bầu không khí trở nên nặng nề, ngột ngạt. Ngồi bất động trước màn hình, tôi thấy buồn nôn. Rồi chóng mặt. Tâm trí tôi đang ở nơi khác, bận tâm với những mối lo khác nên chỉ riêng việc viết phần mở đầu một chương thôi với tôi đã khó hơn việc chinh phục dãy Himalaya.
Tôi uống ngụm cà phê cuối cùng rồi đứng dậy gọi một tách khác. Ở bên trong, căn phòng mang dáng vẻ của một quán bar Anh. Gỗ ốp tường, đồ gỗ dát và tràng kỷ bọc mang lại cho căn phòng bầu không khí ấm áp, nồng nhiệt.
Tôi lại gần quầy và nhìn thấy bộ sưu tập rượu ấn tượng xếp ngay ngắn đằng sau quầy bar bằng gỗ gụ. Chỗ này khiến người ta muốn gọi một ly whisky hoặc cognac hơn là gọi cà phê, rồi vừa nhấm nháp vừa rít một điếu xì gà trên nền nhạc của Dean Martin.
Đúng lúc ấy, ở góc phòng, có ai đó vừa ngồi vào đàn dương cầm và chơi những nốt đầu tiên trong bản As Time Goes By. Tôi quay lại, gần như chắc rằng sẽ bắt gặp Sam, nghệ sĩ dương cầm da đen người Mỹ trong phim Casablanca.
Ngồi trên chiếc ghế da, Aurore mặc một chiếc áo thun dài casơmia cùng quần bó màu đen có trang trí những diềm đăng ten. Hai chân vắt tréo, đôi chân thon của nàng càng như dài ra thêm nhờ đôi giày cao gót màu đỏ. Nàng ngẩng đầu nhìn tôi trong khi vẫn tiếp tục chơi đàn. Móng tay nàng sơn màu tím và trên ngón trỏ bàn tay trái là một chiếc nhẫn đá màu chạm nổi. Trên cổ nàng, tôi nhận ra chữ thập nhỏ bằng đá đen nàng vẫn thường đeo mỗi buổi hòa nhạc.
Khác với tôi, những ngón tay nàng lướt nhẹ trên phím đàn. Nàng dễ dàng chuyển từ Casablanca sang bản La Complainte de la Butte rồi lại ứng tấu bản My Funny Valentine.
Quán bar gần như chẳng có khách nhưng vài người khách có mặt đều chăm chú nhìn Aurore như bị thôi miên, mê hoặc trước thần thái toát ra từ nàng: một sự pha trộn giữa vẻ bí hiểm của Marlène Dietrich, sức quyến rũ của Anna Netrebko và sự gợi cảm của Melody Gardot.
Còn tôi, chẳng tỉnh ngộ cũng chưa nguôi ngoai, tôi cũng là nạn nhân của sức hút ấy. Thật đau đớn khi gặp lại nàng. Khi ra đi, nàng đã mang theo tất cả những gì tươi sáng trong tôi: hy vọng của tôi, niềm tin của tôi, kỳ vọng vào tương lai của tôi. Nàng đã tát cạn khô cuộc đời tôi, tước đi mọi tiếng cười và sắc màu trong nó. Và nhất là nàng đã bóp nghẹt trái tim tôi, khiến nó chẳng thể thổn thức một lần nữa. Giờ đây tâm hồn tôi như một mảnh đất cằn khô, không cây cối cũng chẳng chim muông, mãi mãi giá băng trong cái buốt lạnh của tháng Giêng. Tôi chẳng ham muốn, cũng chẳng khát khao gì nữa ngoài việc hằng ngày đốt cháy các nơ ron thần kinh của mình bằng thuốc hòng xoa dịu đi những ký ức quá đau đớn mà tôi phải đương đầu.
o O o
Tôi phải lòng Aurore giống như người ta bị nhiễm thứ virus nguy hiểm trí mạng. Tôi gặp nàng tại sân bay Los Angeles trong hàng người đứng xếp hàng đợi làm thủ tục lên chuyến bay của hãng hàng không United Airlines tới Seoul. Tôi sang Hàn Quốc quảng bá sách, còn nàng sang biểu diễn các tác phẩm của Prokofiev. Tôi yêu nàng ngay từ giây phút đầu tiên, vì mọi thứ mà cũng chẳng vì điều gì cả: một nụ cười sầu muộn, một ánh mắt trong trẻo, cái cách nàng vén tóc ra sau tai thật đặc biệt, nhẹ nhàng quay đầu lại như trong một cảnh quay chậm. Rồi tôi yêu mỗi bước chuyển giọng của nàng, trí thông minh, óc hài hước của nàng, cái cách nàng hơi lùi lại một chút. Sau này, tôi yêu nàng bởi những điểm yếu bí mật của nàng, nỗi khó ở trong nàng, những vết thương dưới bộ giáp sắt của nàng. Trong suốt mấy tháng trời, chúng tôi biết đến niềm hạnh phúc khiến người khác phải ghen tị, nó nâng chúng tôi lên những tầng mây cao nhất: những phút giây lơ lửng, ngập tràn oxy và chóng mặt.
Dĩ nhiên tôi cũng biết trước rằng rồi sẽ phải trả giá. Tôi từng dạy văn và tôi đã rút ra những bài học cảnh giác từ các tác giả mình ngưỡng mộ: Stendhal và sự kết tinh của mình; Tolstoy và nàng Anna Karenina đã lao mình vào đoàn tàu sau khi hy sinh tất cả cho người tình; Ariane và Solal, đôi tình nhân trong Belle du Seigneur, đã kết thúc vết trượt dài đớn đau của những kẻ nghiện ngập bằng hơi ê te trong cảnh quạnh quẽ nhớp nhúa của một phòng khách sạn. Nhưng niềm đam mê giống như một thứ ma túy: những tác hại của nó ai cũng biết nhưng điều ấy không ngăn nổi họ tiếp tục hủy hoại bản thân sau khi tay đã nhúng chàm.
Tin tưởng mù quáng rằng mình chỉ có thể thực sự là mình khi ở bên nàng, tôi cuối cùng cũng tự thuyết phục được bản thân rằng tình yêu của chúng tôi sẽ bất diệt và rằng chúng tôi sẽ chiến thắng ngay ở chỗ kẻ khác đã thất bại. Nhưng Aurore đã không thể khơi dậy những gì là tốt đẹp nhất trong tôi. Nàng chỉ đưa tôi tới với những nét tính cách tôi vẫn căm ghét và từ lâu đã nhọc công chống chọi lại: ham muốn chiếm hữu, bị cái đẹp mê hoặc, sự yếu đuối khi tin rằng lẽ tất nhiên một gương mặt thiên thần sẽ ẩn chứa sau nó một tâm hồn đẹp đẽ, và niềm kiêu căng tự phụ khi được sánh đôi cùng một người đàn bà đẹp đến vậy, dấu hiệu cho thấy sự khác biệt với những con trống khác cùng loài.
Dĩ nhiên là cô ấy biết giữ chừng mực với sự nổi tiếng của mình và đoan chắc chẳng gì có thể lừa bịp nổi mình nhưng danh tiếng hiếm khi khiến cho nhân cách của người đã đạt được nó trở nên tốt hơn. Nó chỉ làm cho những vết thương do thói tự phụ gây ra trở nên trầm trọng hơn chứ chẳng xoa dịu nổi chúng.
Tôi ý thức được tất cả những điều ấy. Hơn ai hết, tôi biết rằng Aurore sống trong nỗi lo sợ khi thấy sắc đẹp của mình héo úa và tài năng nghệ thuật mai một: đó là hai thứ quyền lực diệu kỳ mà Thượng đế đã ban cho nàng, khiến nàng khác biệt với đồng loại. Tôi biết rằng giọng nói có vẻ như ung dung, tự tại của nàng có thể vỡ vụn. Tôi biết rằng đằng sau vẻ ngoài của một nữ thánh tự tin ẩn giấu một người phụ nữ tự ti, không cân bằng nổi đời sống nội tâm và không có thời gian cho những sầu muộn của mình khi phải lưu diễn khắp các thủ đô trên thế giới, lên lịch biểu diễn hòa nhạc trước cả ba năm, liên miên những mối quan hệ chớp nhoáng và phải cắt đứt không vương vấn. Tuy vậy tôi vẫn luôn giữ ý nghĩ rằng mình sẽ là nơi neo đậu của nàng và nàng cũng sẽ là bến đỗ của tôi. Để được vậy, chúng tôi lẽ ra phải đặt niềm tin nơi nhau nhưng nàng lại có thói quen trộn lẫn sự nhập nhằng, không rõ ràng với thói ghen tuông và coi đó như một thứ vũ khí để quyến rũ, thói quen ấy không giúp chúng tôi tạo ra được bầu không khí thanh bình. Cuối cùng, đôi chúng tôi cũng tan vỡ. Dĩ nhiên chúng tôi hẳn sẽ hạnh phúc trên một hòn đảo hoang, thế nhưng cuộc đời nào phải một hoang đảo. Bạn bè nàng, những kẻ giả danh trí thức Paris, New York hay Berlin, không đánh giá cao những tiểu thuyết bình dân của tôi, trong khi ấy, bạn bè tôi, Milo và Carole lại thấy nàng đua đòi, kiêu kỳ và ích kỷ.
o O o
Cơn giông ngày càng dữ dội, bít kín các ô cửa sổ bằng một màn mưa dày. Trong bầu không khí êm dịu, thanh tao của quán Bourbon Street Bar, Aurore chơi nốt những hợp âm cuối cùng của bài hát A Case Of You mà nàng vừa thể hiện bằng chất giọng mượt mà kiểu nhạc blues.
Giữa những tiếng vỗ tay, nàng uống một ngụm vang Bordeaux trong chiếc ly đặt trên đàn dương cầm rồi cúi đầu cảm ơn khán giả. Sau đó nàng đóng đàn lại ra hiệu buổi diễn đã kết thúc.
– Thật quá cuốn hút, tôi nói khi tiến lại gần nàng. Norah Jones hẳn sẽ phải lo lắng nếu em dấn thân vào thể loại này.
Nàng chìa cho tôi ly rượu của nàng như thách thức:
– Xem anh có còn nhớ không.
Tôi kề môi vào chỗ nàng vừa đặt môi uống và thử nếm thứ rượu vang ấy. Nàng đã thử hướng dẫn tôi tập tọe học cách nếm rượu, niềm say mê của nàng, nhưng nàng đã bỏ tôi trước khi tôi lĩnh hội được những điều căn bản nhất.
– Ừm… loại château-latour 1982, tôi đoán mò được chăng hay chớ.
Nàng nở một nụ cười trước vẻ thiếu tự tin của tôi rồi cải chính:
– Château-margaux 1990.
– Anh vẫn trung thành với Coca light: sẽ chẳng có gì phức tạp với chuyện niên hiệu cả.
Nàng cười như đã từng cười trước đây, khi chúng tôi còn yêu nhau. Mặt nàng vẫn chuyển động theo cách ấy, thật chậm, như thói quen của nàng mỗi khi muốn đùa và một lọn tóc vàng tuột khỏi chiếc kẹp tóc.
– Em khỏe không?
– Em khỏe, nàng đáp. Còn anh thì ngược lại, trông anh cứ như sống ở thời kỳ đồ đá ấy, nàng nhận xét rồi ra hiệu ám chỉ bộ râu của tôi. Thế còn miệng anh thì sao? Họ đã khâu lại cho anh chưa?
Bối rối, tôi nhíu mày.
– Khâu lại cái gì?
– Phần môi đã bị cô gái tóc vàng cắn đứt ở nhà hàng ấy. Bạn gái mới của anh đấy à?
Tôi quay ra phía quầy gọi “thứ tương tự với cô đây” để lẩn khéo câu hỏi.
Nàng tiếp tục:
– Cô ta đẹp đấy. Trông không lịch lãm lắm nhưng đẹp. Dù thế nào thì trông hai người cũng có vẻ nồng nhiệt…
Tôi phản công:
– Còn em, anh chàng vận động viên của em thế nào? Có thể đầu óc không được nhanh nhẹn cho lắm, nhưng anh ta đẹp trai đấy. Dù thế nào thì hai người cũng thật đẹp đôi. Và theo những gì anh đọc được thì đây là tình yêu vĩ đại của em.
– Giờ anh đọc cả loại báo đó nữa à? Họ đã viết toàn những điều ngu ngốc về chúng ta nên em nghĩ anh sẽ chẳng bao giờ sờ đến chúng. Còn về tình yêu vĩ đại thì… Thôi nào Tom, anh biết là em chẳng bao giờ tin vào điều ấy mà.
– Kể cả với anh ư?
Nàng uống một hớp rượu nữa rồi rời ghế, ra đứng chống khuỷu tay lên cửa sổ.
– Trừ chuyện của chúng ta ra thì những mối tình của em chưa bao giờ mãnh liệt cả. Chúng thú vị đấy, nhưng em luôn biết cách dè xẻn niềm đam mê.
Đó là một trong những điều khiến chúng tôi chia tay. Với tôi, tình yêu như là không khí để hít thở vậy. Thứ duy nhất mang lại cho cuộc sống chút hào nhoáng, rạng rỡ và mãnh liệt. Còn với nàng, lạ kỳ thay, tình yêu rốt cuộc chỉ là thứ ảo ảnh, phỉnh phờ.
Mắt nhìn xa xăm, nàng bộc bạch:
– Hợp rồi tan, đời là vậy. Một sáng nào đó, một người ở lại còn người kia ra đi mà vẫn không hiểu lý do vì sao. Em không thể trao cho người khác tất cả trong khi mối hiểm họa cứ treo lơ lửng trên đầu. Em không muốn tạo dựng cuộc đời mình dựa trên tình cảm bởi tình cảm là thứ biến đổi. Chúng bấp bênh và dễ vỡ. Anh tưởng là tình cảm sâu đậm nhưng chúng sẵn sàng bay biến trước một bóng hồng vụt qua, một nụ cười tán tỉnh. Em chơi nhạc bởi vì âm nhạc sẽ chẳng bao giờ rời bỏ em suốt đời này. Em yêu sách bởi chúng sẽ luôn ở đó. Hơn nữa… em chưa từng biết những người nào có thể yêu nhau trọn đời.
– Vì em sống trong thế giới của những kẻ ích kỷ, giữa đám nghệ sĩ và những người nổi tiếng, nơi các mối quan hệ tan vỡ với vận tốc ánh sáng.
Vẻ suy ngẫm, nàng từ từ quay sang phía sân hiên rồi đặt ly rượu của mình lên lan can.
– Chúng ta đã không biết cách vượt qua quãng thời gian ngất ngây ban đầu, nàng phân tích. Chúng ta đã không biết cách giữ lấy nhau…
– Chính em không biết cách giữ lấy mình, tôi đính chính chắc nịch. Chính em phải chịu trách nhiệm khi tình yêu của chúng ta tan vỡ.
Một tia chớp cuối cùng rạch ngang bầu trời, rồi cơn giông tan biến nhanh như khi nó xuất hiện.
– Còn anh, điều anh muốn, tôi tiếp tục, là được chia sẻ cuộc đời với em. Thực ra, theo anh nghĩ, tình yêu chính là như vậy: mong muốn được trải qua mọi chuyện bên nhau, tự làm giàu bản thân mình bằng những khác biệt với người kia.
Vẻ u ám dần biến mất và một khoảng trời xanh lộ ra giữa những đám mây.
– Còn anh, điều anh muốn, tôi nhấn mạnh, là tạo dựng một cái gì đó cùng với em. Anh đã sẵn sàng cho điều ấy, sẵn sàng vượt qua mọi thử thách bên em. Điều ấy sẽ chẳng dễ dàng – không bao giờ là dễ dàng – nhưng chính là thứ anh mong muốn: ở bên nhau hằng ngày để chiến thắng những cản trở trong cuộc đời.
Trong phòng chính, ai đó lại bắt đầu chơi dương cầm. Những nốt nhạc trong bản biến tấu India Song sâu lắng và khơi gợi vẳng đến chỗ chúng tôi.
Từ xa tôi thấy Rafael Barros đang tiến lại, tấm ván trượt kẹp dưới cánh tay. Để tránh phải giáp mặt anh ta, tôi bước xuống cầu thang gỗ, nhưng Aurore giữ lấy cổ tay tôi.
– Em biết tất cả những điều ấy Tom ạ. Em biết không có thứ gì là không thể đạt được, không có thứ gì chỉ mãi là hứa hẹn…
Giọng nàng xúc động như muốn vỡ òa ra; lớp véc ni phủ trên người phụ nữ quyến rũ đang dần bong tróc.
– Em biết rằng để xứng đáng với tình yêu con người ta phải dâng hiến cả thể xác lẫn tâm hồn mình, chấp nhận nguy cơ mất tất cả… nhưng em chưa sẵn sàng làm điều ấy và cho đến tận giờ em vẫn luôn chưa sẵn sàng…
Tôi vùng thoát khỏi tay nàng, bước xuống vài bậc cầu thang. Nàng nói với theo sau lưng tôi:
– … Em mong anh tha thứ nếu đã khiến anh ngộ nhận điều ngược lại.