Hàn Môn Trạng Nguyên
Chương 7: Bạn chơi lúc nhỏ
Ba gian nam thư phòng do Huyền Phòng chi phối nên đến Thẩm Khê nhỏ nhất nhà cũng có phòng riêng của mình.
Lúc này, Thẩm Khê đốt đèn dầu lên, nhìn những con thiêu thân đang sà vào chao đèn, bất đắc dĩ bị những miếng vải mỏng kia ngăn lại mà không thể bay vào được.
Cuộc sống thôn Đào Hoa rất mộc mạc bình dị nên không có khái niệm hoạt động về đêm. Mặt trời lên thì làm còn mặt trời lặn thì nghỉ ngơi, cứ tuần hoàn như thế theo từng năm một.
Mắt thấy bận rộn ngày xuân sắp đến rồi, ban đêm của thôn Đào Hoa lại yên tĩnh một cách lạ lùng.
Một năm chủ yếu là ở mùa xuân, mùa xuân đại diện cho mùa gieo hạt nảy mầm, là thời khắc quyết định thu hoạch trong một năm. Vì vậy dân làng không dám sơ suất trong giai đoạn này, đi nghỉ ngơi sớm, chỉ sợ khi vào xuân mà lại ốm ra đó thì để lỡ cả một mùa bội thu.
Ngay lúc Thẩm Khê đang có chút phiền muộn thì có tiếng gõ cửa ‘Cốc, cốc’. Cửa vừa mở thì Chu thị từ bên ngoài bước vào, nhìn Thẩm Khê đang ngây người nhìn ngọn đèn dầu, tinh thần hoảng hốt, lập tức giật mình kinh hãi, vội nói: – Con trai! Con sao thế, đừng làm mẹ sợ!
Thẩm Khê giật mình một cái rồi vội thu lại sắc mặt phiền muộn ban nãy lại, ngẩng đầu nhìn Chu thị, cười nói: – Mẹ! Con không sao đâu! Chẳng phải là không được đến trường sao? Con không thèm đâu!
Nhìn thấy Thẩm Khê lại như đang an ủi mình mà Chu thị cười phá lên, nhéo tai hắn, nói: – Cái miệng này đúng là biết ăn nói!
Thẩm Khê vứt bỏ phiền muộn trong lòng, có chút ngờ hoặc nhìn Chu thị, hỏi: – Sao muộn thế này mà mẹ vẫn chưa đi ngủ?
– Chẳng phải là vì lo cho con nên đến thăm con sao? Chu thị thản nhiên nói.
Thẩm Khê có chút cảm động, lập tức ngã xuống giường, cười khanh khách nói: – Mẹ coi thường con quá rồi, con nói cho mẹ nghe nhé, con là Văn Khúc Tinh Quân hạ phàm đấy! Nhưng mẹ đừng nói với ai chuyện này nhé!
– Tiểu tử thối, lại bắt đầu nói mê sảng rồi hả?
Chu thị bất mãn trừng mắt nhìn Thẩm Khê, kỳ lạ là không có ra tay đánh hắn.
Thẩm Khê cười ha hả, mắt nhỏ lộ vẻ tự đắc: – Mẹ! Sau này mẹ cũng đừng lo lắng về chuyện của con nữa, con sớm muộn cũng nghĩ ra cách để đi học thôi!
– Nhóc con thì có được cách gì chứ? Chu thị nói với vẻ mặt không tin.
Thẩm Khê lắc đầu: – Mẹ! Con là Văn Khúc…
Hắn chưa nói dứt lời thì Chu thị ngắt lời: – Thôi được rồi! Không được nói linh tinh nữa, cha con ở nhà Vương viên ngoại ở huyện thành đã sáu năm rồi, chắc ở đó cũng quen biết không ít người, sau này nếu có cơ hội, chắc chắn mẹ sẽ cho con ra đó.
Lúc Chu thị xoay người đi thì khẽ lau nước mắt. Hóa ra là nàng đang dỗ dành Thẩm Khê. Thương thay cho tấm lòng của những người làm cha làm mẹ, thật ra nàng mới là người cần được an ủi nhất.
– Mẹ! Mẹ đừng gạt con nữa! Nhà mình nghèo như vậy thì làm gì có tiền đi học? Cứ coi như có tiên sinh nguyện lòng dạy con thì nhà mình cũng không có tiền nộp tiền học đâu. Chỗ tiền tiết kiệm được thì để mua cho mẹ mấy bộ quần áo đi.
Chu thị nghe vậy, khẽ than nhẹ một tiếng, lập tức mặt có chút hận: – Hừ, ngày mai ta sẽ đi đòi nợ ở chỗ đại bá mẫu của con, sau đó cầm tiền dẫn con đến gặp cha con…Cái con người chết tiệt đó, một mình sống sung sướng ở huyện thành cũng không màng đến sự sống chết của mẹ con ta, nếu không thì kẻ nào dám bắt nạt chúng ta chứ?
– Mẹ! Lần trước cha đã đưa cho mẹ con mình một làn trứng gà, còn cho người chuyển lời đến mẹ bảo mẹ giấu đi, cứ cách mấy ngày lại luộc cho con một quả. Nhưng mẹ lại cầm phần lớn đến nhà bếp rồi, mẹ có ngốc không cơ chứ…
Chu thị trừng mắt nhìn Thẩm Khê với bộ dạng vẫn muốn ăn đòn như ban nãy nhưng cuối cùng cũng chắc chắn được là hắn không có chuyện gì nên lập tức hung hăng nhéo tay hắn một cái, nói: – Thằng nhóc này, còn dám nói mẹ ngươi ngốc à? Xem ta có đánh chết được tên nhóc ngươi không?
Trong phòng ầm ĩ náo loạn một lúc lâu rồi Chu thị đi ra khỏi cửa phòng. Trước khi đi nàng vẫn không quên dặn: – Tiểu tử thối, trời vẫn còn lạnh, đừng đá chăn ra, ngày mai mẹ đến mà chăn rớt xuống đất thì sẽ đánh con một trận đấy!
Nghe tiếng bước chân của mẹ dần dần đi xa, Thẩm Khê khẽ cười một tiếng. Hắn đứng lên thổi tắt ngọn đèn, lộ ra ánh trăng ngoài cửa sổ, một lần nữa nằm xuống giường. Thấy ánh trăng xuyên thấu qua cửa sổ giấy mỏng manh, hắn cũng không biết mình đang suy nghĩ điều gì mà mơ mơ màng màng rồi ngủ thiếp đi.
…
…
Thời gian trôi nhanh, năm tháng thoi đưa, thoắt cái mà Thẩm Khê đã đến thế giới này gần một năm rồi.
Ban đầu hai mắt còn hoang mang nhưng bây giờ cũng thích ứng được rồi. Ngay cả việc mấy tháng liền không được ăn thức ăn mặn mà chỉ liếm nước miếng, hắn cũng đều thích nghi được rồi.
Những ngày tháng đắng cay rèn luyện con người, ánh mắt thẫn thờ của Thẩm Khê nhìn đại lang thừa dịp trường được nghỉ ngồi trên ghế trước cửa, hình ảnh đó giống như đang ngồi ôm một cuốn sách “Đại học” rồi lớn tiếng đọc vậy.
– Đại học chi đạo, tại minh minh đức, tại thân dân, tại chỉ vu chí thiện…
Tiếng đọc sách lanh lảnh vọng lại nhưng Thẩm Khê nghe trong tai mà không có chút cảm nhận gì. Từ bài đọc mà đại lang đọc, Thẩm Khê đoán hắn đã bắt đầu học hệ thống tứ thư Ngũ kinh rồi.
Thông thường mà nói, muốn thi đậu tú tài thì nhất định phải đọc thuộc lòng “Tứ thư chương cú tập chú” và “Ngũ kinh truyện chú”, “Hiếu kinh”, “Chu lễ”, “Chiến Quốc sách”, ” Quốc ngữ” do Chu Hi biên soạn, trong đó quan trọng nhất phải kể đến Tứ thư: Đại học, Luận Ngữ, Mạnh tử và Trung dung.
Chu Hi cho rằng, một người đọc sách, trước hết phải đọc “Đại học”, để định quy mô của nó; tiếp đến là đọc “Luận Ngữ”, để lập nên cái căn bản; tiếp nữa là đọc “Mạnh tử”, quan kỳ phát việt; cuối cùng mới đọc “Trung dung”. Hiện giờ đại lang đã bắt đầu đề cập đến “Đại học” thì chắc chắn kế tiếp sẽ là Tam thư kia.
Đợi đến khi nắm bắt được hết những nội dung này, học được cách viết văn bát cổ, đồng thời từ Ngũ kinh chọn một cuốn là bản kinh thì đại lang- có phụ thân làm tú tài bảo đảm cho, thì cậu ấy cũng có thể đi tham dự kỳ thi huyện và thi phủ rồi. Nếu như vận mệnh tốt, được tư cách làm Đồng sinh thì có thể đến huyện thành tham gia kỳ thi học viện, có được công danh tú tài nữa.
Đối với điều này, Thẩm Khê ngoài việc ngưỡng mộ và ghen tị ra thì cũng không có cách nào.
Thoắt cái đã hai tháng qua đi, Thẩm Nguyên cũng chính là lục lang Thẩm Nguyên của Tứ Phòng gia đã được đưa đến huyện thành làm thủ tục nhập học.
Mùa xuân dần qua, thời tiết tháng năm với bầu trời trải dài như thảm, dòng suối trong mát được mặt trời trên cao chiếu xuống với những ánh nắng lập lòe.
Vẫn là bên cạnh con suối nhỏ, vẫn là bóng dáng quen thuộc của Thẩm Khê và tiểu mập mạp ngồi đó. Dương Văn Chiêu vẫn thích dính lấy Thẩm Khê giống như theo đuôi mà không thể nào đuổi đi được.
– Tiểu ca! Trước đây huynh thường đưa đệ đến trên núi đi dạo mà, sao lần này lại không chơi với đệ?
Thẩm Khê theo bản năng gật đầu, lập tức lại lắc đầu, nói với giọng như đang giáo huấn: – Có rảnh thì đệ đi chơi một mình đi, đừng đến làm phiền ta.
Dương Văn Chiêu vẻ mặt uể oải: – Tiểu ca, trước kia huynh đối với đệ tốt nhất rồi, đệ luôn năn nỉ mẹ cho đệ quay về chính là muốn chơi cùng huynh, thế mà giờ huynh lại nói đệ phiền phức là sao?
Thẩm Khê nghiêng đầu, ý vị thâm trầm nói: – Ai cũng có lúc lớn… Ta cũng phải lớn, đệ cũng phải lớn, sau khi lớn lên thì suy nghĩ cũng khác. Lúc nhỏ thì thích chơi đồ chơi nhưng khi lớn thì có tửu sắc tài quyền làm bạn, không thể lúc nào cũng muốn đời người mãi mãi không bao giờ thay đổi được. Đệ nói có đúng không?
Hắn nói một thôi một hồi khiến Dương Văn Chiêu trợn mắt há hốc mồm, những lời này là những lời mà độ tuổi này của cậu bé có thể nghe hiểu sao?
Thẩm Khê đột nhiên cảm thấy mình quá nhàm chán, cũng là thầy giáo, giáo sư dạy học mấy năm mà không ngờ đi thuyết giáo với tiểu tử thối đang tìm mình chơi cùng. Điều này mà nói ra chỉ sợ sẽ bị người đời cười đến mức rụng răng mất.
Dương Văn Chiêu nói: – Tiểu ca, nếu huynh không chơi cùng đệ thì sẽ không còn ai chơi cùng với đệ nữa rồi. Bọn họ đều nói đệ còn nhỏ rồi bắt nạt đệ, chỉ có tiểu ca là không bắt nạt đệ thôi.
Khi còn nhỏ mà chọn bạn chơi là điều chủ quan, đến Thẩm Khê cũng không biết tâm thái ban đầu của mình lại có thể đi sâu vào tâm hồn và cơ thể yếu ớt đó. Thẩm Khê hỏi: – Phải rồi! Văn Chiêu! Hôm trước đệ và Ngũ ca đã đánh nhau sao?
– Đúng vậy! Tiểu ca, Ngũ ca thật đáng ghét, chỉ thích bắt nạt đệ, vì vậy đệ đã đánh nhau với huynh ấy. Mẹ thấy đệ và huynh ấy đánh nhau nên mới muốn dẫn đệ về nhà…
Khi nói chuyện, giọng điệu của Dương Văn Chiêu nói với khí thế hừng hực.
Thấy cậu nhóc với bộ dạng sắp khóc, Thẩm Khê cười nói: – Thật ra…Chuyện này không liên quan gì đến đệ…
Dương Văn Chiêu nghe vậy thấy vô cùng khó hiểu nhìn Thẩm Khê, Thẩm Khê kiên nhẫn giải thích: – Mẹ đệ phải quay về, đó là chuyện sớm muộn thôi, không liên quan gì đến việc đệ và Ngũ Ca đánh nhau. Còn nữa, người lớn thì tính toán gì với hai đứa trẻ như các đệ chứ?
Dương Văn Chiêu với đôi mắt trông mong nhìn Thẩm Khê, hỏi: – Ồ, vậy sau này… Về sau đệ còn có thể nhìn thấy tiểu ca nữa không?
Thẩm Khê thấy Dương Văn Chiêu với bộ dạng khờ dại, trong lòng lại thấy yêu quý đứa bé này hơn, lập tức vỗ vai cậu, vẻ mặt tươi cười: – Có chứ! Về sau mẹ đệ cũng sẽ thường xuyên về, đến lúc đó đệ cũng về cùng thì chẳng phải là có thể gặp ta rồi sao? Có lẽ sau này, ta còn đến nhà đệ chơi nữa đấy… Đáng tiếc là hiện giờ ta và đệ tuổi quá nhỏ nên không thể đi xa được.
Dương Văn Chiêu nghe vậy, tâm tình bỗng thoải mái hơn, nỗi buồn dần vơi đi. Cậu chỉ cười, nói: – Tiểu ca, hoá ra không phải là huynh ghét bỏ và không muốn chơi với đệ đúng không… Ôi, nếu có thể ở lại chơi vài ngày thì tốt quá. Ban đầu mẹ đệ nói, đời này sẽ không để ý đến cha đệ nữa. Đệ thấy thật ra ở đây cũng tốt, chỉ có điều là đồ ăn không ngon lắm.
Thẩm Khê không khỏi bật cười, một đứa bé thì làm sao mà hiểu được thế giới của người lớn chứ? Nếu như cô cô không cãi nhau với dượng thì cô cũng sẽ không mang Dương Văn Chiêu về nhà mẹ đẻ đâu.
Sống lâu trong cái khổ, có ai không muốn sống những ngày thanh thản ở trong thành chứ? Cô cô cũng là nóng giận nhất thời, đến nay đã qua mấy tháng rồi chắc cũng nhớ chồng lắm.
Hai cô cô của Thẩm Khê, một người lấy chồng ở lâm huyện, một người lấy ở phủ thành, đều coi như là có cuộc sống sướng hơn. Đặc biệt là cha của Dương Văn Chiêu, còn là chủ quán lớn của một hiệu thuốc ở phủ thành thì chắc chắn sau này cậu sẽ là người kế nghiệp rồi.
Thẩm Khê kéo Dương Văn Chiêu lại, cười nói: – Ngày thường đệ ở hiệu thuốc có hay học gì từ cha đệ không?
Dương Văn Chiêu ngẫm nghĩ chút rồi đầu lắc như lắc trống.
Thẩm Khê nói: – Vậy ta dạy đệ một chiêu, nhìn kỹ nhé!
Thẩm Khê đưa Dương Văn Chiêu đến bên bờ sông, ở trong bụi cỏ tìm được một loại cỏ hơi độc, dùng tảng đá nghiền nát, ném từng chút một xuống dòng suối. Chỉ chốc lát sau, chỉ thấy dưới dòng suối nhỏ có hơn mười con cá vàng ươm bơi lại.
Thẩm Khê hô: – Mau cởi quần áo ra, ôm lấy cá.
Dương Văn Chiêu lập tức cởi quần áo ra đưa cho Thẩm Khê, lúc này Thẩm Khê thật sự giống như trưởng giả đưa trẻ con đến sơn dã chơi đùa. Hắn dùng cành trúc chống quần áo lên rồi ngăn đường chảy của nước lại.
Không bao lâu, những chú cá cảm nhận được trong đầm nước có chút không ổn nên muốn chui ra khỏi đầm nước thì bị quần áo kia ngăn lại. Thẩm Khê vứt cỏ xuống rồi thu miếng vải lại, mấy con cá vàng cứ vậy mà chui vào.
Loại cá màu vàng này được người địa phương gọi là cá Đá Phiến, là loại cá mà vùng Phúc Kiến thường gặp nhất, thịt tươi ngon.
– Về nhà thôi!
Thẩm Khê nói một tiếng, Dương Văn Chiêu mặc áo lên rồi vui tươi hớn hở theo sau.
Về đến nhà, Thẩm Khê tìm một chậu nước trong rồi ném mấy con cá vào trong, chỉ thấy mấy con cá vốn đã sắp chết lại dần dần sống lại, tiến đến mặt nước không ngừng phun bong bóng. Dương Văn Chiêu cười mà trên khuôn mặt nhỏ nhắn tràn đầy nếp nhăn, rất giống một cái bánh bao thịt.
Dương Văn Chiêu phục sát đất với chiêu trò của Thẩm Khê, vui rạo rực hỏi: – Tiểu ca, chuyện gì đã xảy ra vậy, chẳng phải những con cá đó đã chết rồi sao?
Thẩm Khê thản nhiên cười nói: – Không phải là chết mà chỉ là bị cành cỏ ban nãy làm cho tê liệt tạm thời thôi. Đợi khi thuốc hết rồi thì tất nhiên là chúng sẽ tỉnh thôi… Ôi, việc này nói cho đệ thì đệ cũng không hiểu được. Về sau học hỏi cha đệ y lý và dược lý thì đệ sẽ có thể nghĩ ra những cách chơi này. Có cơ hội đệ phải học hỏi cha mình chứ đừng vứt bỏ nghiệp học.
Dương Văn Chiêu gật đầu với sự khát khao cháy bỏng.
Hai người ở trong viện đợi một lúc lâu thì mẹ của Dương Văn Chiêu đi vào. Thấy hai người ngồi chồm hỗm trên mặt đất thì tiến lên liếc mắt nhìn, sau đó có chút kinh ngạc hỏi: – Tiểu lang, đây là cá Đá Phiến mà con và biểu đệ bắt được đó sao?
Thẩm Khê nghe vậy, ngẩng đầu nói với bà ta: – Đúng vậy đó cô cô, cô phải đi rồi sao?
Mẹ của Dương Văn Chiêu cười gật đầu rồi kéo Dương Văn Chiêu đang với vẻ mặt không vui: – Đúng vậy, phải về phủ thành rồi. Vừa lúc có một thương đội đi ngang qua nên cô đi theo đám bọn họ… Văn Chiêu, nói tạm biệt biểu ca đi.
Dương Văn Chiêu đứng lên, trong ánh mắt nhìn Thẩm Khê đều là sự chờ đợi: – Tiểu ca, huynh nhớ là về sau có rảnh phải đến phủ thành thăm đệ nhé!
Thẩm Khê nhìn vẻ mặt quyến luyến của Dương Văn Chiêu, dùng sức gật đầu: – Được rồi, rảnh ta sẽ đến thăm đệ!
Dương Văn Chiêu lưu luyến nhìn thoáng qua cảnh vật bốn phía, sau đó mới có chút thất vọng rồi nắm tay mẹ mình rời đi.
Thẩm Khê đột nhiên cảm thấy trong lòng mình có chút mất mát và bùi ngùi. Cảm giác này rất kỳ lạ, mặc dù hắn với Dương Văn Chiêu cách biệt tuổi tác hơn hai mươi tuổi nhưng khi hắn cần bạn chơi cùng thì đã qua một năm cũng chỉ có Dương Văn Chiêu mới thật sự làm bạn với hắn thôi.
Tình bạn thật là đáng quý, có lẽ chỉ có tuổi thơ với những đứa trẻ mới là lúc không có tranh đấu, tâm địa. Đợi khi lớn lên rồi, nhỏ là gia đình, lớn là triều đình, đều chìm trong những lừa gạt âm mưu. Nho gia chú trọng đến trung dung nhưng thật sự làm được không được mấy người, mà nhiều hơn cả đều là tranh quyền trục lợi.
Vì vậy, từ ý nghĩa nào đó mà nói, Dương Văn Chiêu đối với Thẩm Khê, là mối quan hệ bạn bè không có bất kỳ lợi và hại gì.
Thẩm Khê cúi đầu, bỗng nhiên có một dục vọng vô cùng mãnh liệt là muốn đi ra núi lớn. Đọc sách, khoa cử, làm quan, từ trong quan trường từng bước thăng tiến, theo đuổi công danh. Nếu không được như thế thì cứ coi làm thương nhân giàu có ở triều Đại Minh này thì vẫn thuộc tầng lớp thấp trong xã hội, sinh tử khó lường, vận mệnh luôn nằm trong tay người khác.
Tất cả đều là hạ phẩm, chỉ có đọc sách cao, văn võ nghệ học thành tài; ra ngoài là Tướng quân, vào triều là Tể tướng mới là tầng lớp phong lưu trong xã hội này. Nếu không thì cũng giống như những con cá trong chậu nước này, chỉ có thể bị vòng ở trong phạm vi nho nhỏ mà không thể ra được biển rộng.
Nhưng Thẩm Khê biết rằng, với điều kiện hiện tại của nhà mình thì căn bản không có cách nào để cho hắn được nhập học. Không vào được tư thục thì không nổi danh được. Cái gọi là nổi danh đó nhất định phải có quyền thế, phải tăng hiểu biết, phải hòa với thời đại thì đi ra khỏi núi là bước đầu tiên.
Kiếp trước mình làm giáo sư đại học, đối với tứ thư Ngũ kinh và bát cổ văn coi như là cưỡi xe nhẹ đi đường quen, nhưng không bằng cấp, không người bảo đảm cho thì sao vào trường thi được?