Trước khi kể chuyện này, tôi không thể không nhắc đến một nhân vật, một gã đàn ông dặt dẹo cực kỳ khó nắm bắt tâm can của gã. Gã này hễ xuất hiện trước mặt tôi và Mông Nhân, thì chúng tôi rất có thể sẽ không thèm nói nửa lời, vung tay tát cho gã một trận bẹp gí mặt… Thực tế là gần như hiếm ai có thể gọi ra họ tên đầy đủ của gã, chúng tôi đều gọi gã là “lão Phó”. Nghe Mông Nhân nói, hồi còn đi học, ngay thầy giáo cũng gọi gã như thế. Nguyên nhân rất đơn giản: vì cha mẹ gã dám đặt cho gã cái tên “quá đáng”: Phó Thanh!

Phó Thanh? Phụ thân[1] !

[1] Phó Thanh, coi như đồng âm với từ Phụ thân. Vậy thì, ai gọi đủ họ tên anh ta, tức là gọi “Bố ơi!”. Trong tiếng Trung Quốc, thường là người ít tuổi gọi người nhiều tuổi hơn bằng cách gọi “lão + họ”; ở đây có ý hài hước.

Lão Phó kém tôi và Mông Nhân một tuổi, anh ta là con người luôn rón rén sợ sệt, đi buôn sợ lỗ vốn, rửa mặt sợ bong da mặt! Nhưng người cha của lão Phó, từ khi nhà nước cải cách mở cửa, ông đánh liều dấn thân vào thương trường, bắt đầu từ kinh doanh vật liệu thép. Về sau, ông chuyển sang tân trang công trình kiến trúc, kinh doanh nhà đất. Khi lão Phó vừa vào đại học năm thứ nhất thì người cha bỗng chuyển một món tiền khổng lồ và một lô nhà mặt tiền ở thành phố C cho lão Phó đứng tên, sau đó để lại bức thư nói rằng ông phải đi tìm ông nội của lão Phó. Kể từ đó, cha của lão Phó bốc hơi khỏi chốn nhân gian. Cho đến nay, trong hồ sơ của Sở công an thành phố S, người cha của lão Phó vẫn thuộc diện “mất tích”.

Vì thế, khi tôi và Mông Nhân còn đang lúng túng về sinh kế, thì anh ta vẫn nhởn nhơ phóng chiếc xe Nissan Bluebird đi chơi khắp thành phố. Anh ta chẳng có việc gì làm, thường ngày, ra tán gẫu với các hộ thuê cửa hàng của mình, nhắc họ trả tiền nhà, rồi lại gọi điện cho Sở cảnh sát thành phố xem đã có tin gì về người cha của mình chưa.

Tuy chỉ suốt ngày ba hoa chích chòe, nhưng đến trưa thì lão Phó vẫn mở túi xắc lấy ra một cuốn sách cũ ố vàng, bìa sắp bợt hết, và ngồi đọc. Tôi đã từng gạ anh ta cho xem, nhưng anh ta nghiêm sắc mặt từ chối thẳng thừng, nói rằng đó là cuốn sách do ông nội và cha anh ta truyền lại, ngoài người nhà họ Phó ra, người khác tuyệt đối không được xem. Tôi liếc nhìn, thì thấy mình không sao đọc nổi chữ trong đó. Nó đúng là một cuốn Thiên thư!

Mông Nhân nói với tôi rằng lão Phó chưa từng nói ra cuốn sách đó chép những gì, nhưng có lẽ là liên quan đến một số sự việc nào đó của nhà họ Phó. Có lần lão Phó say rượu rồi nói về cuốn sách, nói chưa được mấy câu, anh ta đã ôm mặt khóc nức nở cứ như cô dâu khóc trước khi đi lấy chồng. Rồi anh ta nói ra những cái tên phụ nữ, như “Phương”, “Hồng”, “Lệ”… Mông Nhân còn nói sẽ tìm cách để xem được cuốn sách đó.

Tôi hỏi Mông Nhân: “Cách gì?”

Mông Nhân đáp rằng, lão Phó nói chỉ người nhà họ Phó mới được xem, thế thì cậu cứ gọi riêng hắn ra một chỗ, khóc rưng rức và bảo hắn rằng “Lão Phó à, tôi không thể không nói với cậu điều này: thực ra tôi cũng họ Phó, tôi là cha của cậu đây mà…”

Tất nhiên tôi gạt đi, vì nếu dùng cách này thì hoặc là tôi bị lão Phó nện cho một trận, hoặc bị hắn nhổ nước bọt đầy mặt…

Mùa xuân năm 2004, tôi xin thôi việc ở đài truyền hình. Mông Nhân trước đó cũng đã thôi việc, anh ta giới thiệu tôi đến một doanh nghiệp nước ngoài để làm về quảng cáo và các ý tưởng sáng tạo. Tuy lương bổng khá hơn làm ở đài truyền hình nhiều, nhưng công việc này rất khô khan, suốt ngày ngồi trước máy tính viết phương án này phương án nọ, mỗi ngày phải đưa ra gần chục phương án, may ra mới có một phương án được dùng. Mông Nhân thường than thở: cũng may, công việc này không đến nỗi bị tính theo sản phẩm “một ngàn chữ hưởng bao nhiêu tiền”, nếu không chúng ta chết đói mất thôi.

Nhưng tức nhất là sếp của chúng tôi: Dương Sạn, là một tên khốn kiếp hoàn toàn mù máy tính, ngay bật máy tính cũng không biết. Nghe nói khi trước anh ta vào được công ty này là nhờ có khả năng ngoại ngữ làu làu, rất siêu, có thể dễ dàng đọc cả văn ngôn[2] cũng như tiếng Anh. Tuy nhiên, tôi và Mông Nhân chưa từng chứng kiến anh ta nói tiếng Anh, chỉ thấy anh ta hàng ngày sau khi đến phòng làm việc thì lập tức gọi tôi và Mông Nhân sang, bật máy tính cho anh ta, sau đó anh ta ngồi trước máy tính cười khì…

[2] Tức cổ văn Trung Quốc (ngay người Trung Quốc cũng phải có trình độ mới hiểu được cổ văn).

Tôi và Mông Nhân về công ty ấy chưa đầy hai tháng thì Dương Sạn bị một giám đốc khu vực mới đến tống cổ đi, vì anh ta thường xuyên rời công ty mà không xin phép, lại không tắt máy tính. Tức, tội danh là “biến mất”, hoặc thêm hai chữ nữa: “thường xuyên biến mất”.

Hôm Dương Sạn thu xếp các thứ để đi khỏi công ty, tôi và Mông Nhân đều đang ngồi bên ngoài gian của anh ta và lén nhìn vào xem sao, thấy Dương Sạn vừa sắp xếp vừa mỉm cười dường như rất vui. Hai chúng tôi băn khoăn, thằng cha này cười cái gì thế nhỉ? Bị sa thải mà vẫn vui vẻ được?

Thu xếp xong xuôi, anh ta bước ra. Tôi đứng dậy, giả bộ ái ngại nói: “Mong lãnh đạo đừng nản lòng, có tài thì sẽ có khối chỗ tìm đến mình. Anh đừng bận tâm. Tôi rất thông cảm với anh.” Tôi vừa nói xong thì Dương Sạn cười khẩy, rồi đáp: “Tôi mà cần hạng người phàm trần như anh thông cảm ư?” Nói rồi Dương Sạn vừa đi vừa đọc một bài thơ: Xuống trần chống kiếm đã điên rồ. Rượu vào ta quyết sẽ lên trời. Rong chơi tinh tú cười nhật nguyệt. Say nằm mây trắng ngạo người đời[3] .

[3] Thơ trích từ game “Tiên kiếm kỳ hiệp truyện”.

Nghe xong, tôi nói với Mông Nhân: “Không ngờ thằng cha thộn này cũng có văn hóa ra trò!”

Mông Nhân nhìn theo bóng Dương Sạn, nói: “Văn hóa cái con khỉ! Cậu chưa chơi game ‘Kiếm tiên kỳ hiệp truyện’ à? Đó là tình tiết trong đoạn Lý Tiêu Dao phá miếu và gặp Tửu Kiếm Tiên!”

Đến chiều, khi tan tầm, lúc rời công ty thì tôi và Mông Nhân nhìn thấy Dương Sạn ăn mặc như sắp đi du lịch, lưng đeo ba lô, đứng ở bên ngoài công ty, dưới chân anh ta là một bãi toàn là đầu mẩu thuốc lá, nếu không chú ý sẽ tưởng công ty vệ sinh mới đặt cái thùng rác ở đó. Tôi kéo Mông Nhân bước đến chỗ Dương Sạn, chúng tôi chưa kịp nói gì thì anh ta đã hỏi: “Trước đây các cậu là phóng viên chứ gì? Tôi nhớ rằng sơ yếu lý lịch của các cậu viết như thế.”

Tôi và Mông Nhân gật đầu. Dương Sạn kéo chúng tôi sang bên cạnh, nói nhỏ: “Chắc các cậu quen biết rất rộng, tôi muốn các cậu tìm giúp tôi một thứ được không?”

Tôi hỏi Dương Sạn: “Là thứ gì?”

Anh ta mở ba lô lấy ra một tờ giấy nền vân hoa, trên đó viết rất nhiều chữ, tôi nhìn mãi mới nhận ra vài chỗ: một chỗ viết là tử náo sa, một chỗ nữa viết là khổ đậu thảo. Các chỗ khác, chữ bút lông viết thảo quá khủng, tôi đã học đại học mà không sao đọc nổi là những chữ gì. Tôi đưa tờ giấy cho Mông Nhân, và hỏi Dương Sạn: “Sếp tìm những thứ này để làm gì?”

Sắc mặt Dương Sạn bỗng khác hẳn, anh gần như nghiến răng, nói: “Không việc gì đến cậu, cậu cứ giúp tôi là được. Tìm thấy, tôi sẽ hậu tạ. Hai cậu đã có số phôn của tôi rồi, nếu máy tôi tắt thì cứ gọi về máy để bàn ở nhà là sẽ gặp được tôi. Nhưng không dám nói là khi nào tôi có nhà, vậy thì nếu các cậu tìm thấy, nhưng tôi lại vắng nhà, thì các cậu cứ đưa đến địa chỉ này.” Nói rồi Dương Sạn đưa tôi mẩu giấy, sau đó quay người bước đi, tôi vội kéo giật lại, nói: “Anh Sạn à, trên này còn mấy chữ tôi không đọc được.”

Dương Sạn quay lại, rồi viết lên tờ giấy bốn cái tên: khổ đậu thảo, tử náo sa, dương trịch trục, hồng nương trùng.

Viết xong, Dương Sạn nhìn tôi và Mông Nhân, rồi bước đi. Đúng ra nên nói là anh ta chạy đi, vừa chạy vừa nhìn bốn phía xung quanh có vẻ rất hoang mang. Sau khi thấy anh ta lên tắc-xi, hai chúng tôi cầm mấy tờ giấy rồi chầm chậm đi về nhà.

Tại sao Dương Sạn lại bảo chúng tôi đi tìm mấy thứ này? Chúng là gì vậy? Dùng vào việc gì? Trở về nhà rồi, tôi và Mông Nhân bắt đầu bàn bạc sôi nổi về bốn thứ này. Tôi chỉ vào ba chữ “tử náo sa”, nói: “Cái này, chắc là đồ sứ thì phải?” Mông Nhân nhìn thoáng qua rồi gật đầu: “Có lẽ thế. Có thể là thứ gì đó na ná như ấm tử sa[4].” Tôi lại chỉ vào ba chữ “hồng nương trùng”: “Còn đây, chắc là một loại côn trùng.” Mông Nhân cũng gật đầu. Tôi lại chỉ vào ba chữ “khổ đậu thảo” nói: “Còn đây chắc chắn là một vị thuốc đông y, nhìn chữ này thì biết.” Mông Nhân lại gật đầu nữa… Còn ba chữ cuối cùng “dương trịch trục”, tôi nhìn mãi không đọc ra nổi, nghĩ một lúc, tôi nói: “Còn đây, chắc là tên một loại vòng đeo tay?”

[4] Ấm pha trà, đồ gốm màu gan gà. Rất đẹp.

Tôi vừa nói xong thì nghe thấy tiếng ai đó mắng nhiếc ngay bên tai: “Đồ ăn hại, hai gã mù chữ ạ! Các cậu sống thế này thì chán chết! Đọc chữ chỉ đọc một nửa à? Nửa chữ trọc là vòng đeo tay khác với nửa chữ trục. Thế mà cũng tốt nghiệp đại học, lại là học ngữ văn, mồm thì leo lẻo là sẽ trở thành nhà văn kia đấy?” Tôi và Mông Nhân ngoảnh sang, thì ra là thằng khỉ lão Phó vừa ngáp dài vừa bước từ gian trong ra, tay bưng tách cà phê, vừa nhấp vừa khinh khỉnh nhìn chúng tôi.

Lão Phó ngồi xuống cầm tờ giấy lên xem, rồi nói với tôi và Mông Nhân: “Bốn thứ này đều là vị thuốc đông y, tôi nghe rất quen tai.”

Mông Nhân định nói gì đó, nhưng tôi đã chỉ vào lão Phó nói: “Đồ khỉ nhà cậu sao lại ở đây? Dám tự tiện đột nhập nhà dân, coi chừng tôi kiện ra ủy ban, ít ra cậu cũng bị phạt giam 15 ngày!”

Lão Phó mặt tỉnh bơ, một tay cầm tờ giấy, tay kia cầm chiếc chìa khóa đặt lên mặt bàn, chẳng thèm ngẩng đầu lên, nói: “Tối qua Mông Nhân giao chìa khóa cho tôi, đêm qua tôi mất ngủ, buồn quá bèn chạy đến đây.”

Lúc này Mông Nhân mới nói với tôi: “Tối qua cậu uống quá chén, nằm ngủ say như chết, thằng cha này bèn chạy đến đây ngủ với tôi.”

Lão Phó nhìn tờ giấy, rồi bỗng đặt mạnh xuống bàn, miệng cắn đầu ngón tay nghĩ ngợi gì đó. Rồi anh ta đứng phắt dậy, sau đó lại ngồi xuống, cầm tờ giấy lên hỏi chúng tôi: “Cái… cái này… hai cậu lấy ở đâu ra?”

Tôi và Mông Nhân thấy lão Phó như bị kích thích mạnh, bèn kể lại từ đầu đến cuối mẩu chuyện về Dương Sạn. Nghe xong, lão Phó vừa cắn ngón tay vừa nói: “Kỳ lạ, kỳ lạ thật! Sao lại có chuyện trùng hợp như thế này?”

Tôi và Mông Nhân đưa mắt nhìn nhau, không hiểu lão Phó đang nói gì. Sau đó hai chúng tôi đứng kẹp lão Phó vào giữa, ấn anh ta ngồi xuống, châm một điếu thuốc cắm vào mép anh ta, rồi nói: “Bọn tôi nói thật nhé, lão Phó! Nếu hôm nay cậu không nói cho rõ ràng thì cậu không ra nổi căn nhà này đâu!”

Lão Phó nhìn hai chúng tôi, hơi sửng sốt, sau đó thì bật cười, định đứng dậy nhưng lại bị tôi và Mông Nhân ghìm xuống. Anh ta hất tay ra, rồi nói: “Tôi vào pha thêm nước nóng đã, cà phê này quá đặc.” Hai chúng tôi bỏ tay ra, lão Phó bèn đi vòng qua chúng tôi, nhưng bất ngờ bước ra mở cửa rồi chạy ào xuống cầu thang, chân vẫn đi dép lê. Tôi và Mông Nhân vội đuổi theo, nhưng không hiểu tại sao gã họ Phó lại chạy nhanh đến thế, khi chúng tôi xuống đến sân thì nhìn thấy gã chui vào ô tô rồi khởi động máy, lao vút ra khỏi khu chung cư. Tôi và Mông Nhân không thể đuổi kịp, đành gọi điện để mắng gã khốn kiếp ấy một chập nhưng gã không thèm nghe máy.