– Bà hãy nghe nhé!
Ở một nơi xa lắm, tận cuối chân trời, trong một ngôi làng hẻo lánh, có một chàng trai trẻ tuổi làm nghề khắc gỗ tên là André. Với con dao nhỏ, André có thể khắc tất cả những gì mà mọi người nghĩ ra: Một chiếc bát bằng gỗ, một chiếc thìa, một con tàu bằng vỏ cây, một con thỏ, con chó, con sóc, một chiếc nôi với em bé đang ngủ, một anh lính đánh trống hoặc đang đứng gác, và kể cả một xe ngựa bốn bánh trong đó một ông bá tước bệ vệ với những tên đầy tớ hiên ngang đứng trên bậc lên xuống. Bọn trẻ thường kéo đến nhà André để xin các món đồ chơi. Và người thợ khắc gỗ trẻ tuổi, tốt bụng này chẳng bao giờ để lũ trẻ ra về tay không. Thế nhưng niềm vui của những đứa trẻ không nuôi sống nổi anh ta, cũng như người ta không thể mua được một chiếc cúc áo chỉ với một lời cảm ơn. Vì thế, André ngày càng trở nên nghèo khó. Trong khi những gã con trai nhà giàu mặc những bộ trang phục đính ruy băng và những đồng tiền vàng đi lại vênh vang trong làng để thu hút sự chú ý của các cô gái xinh đẹp, thì André vẫn ngồi lặng lẽ bên đống lửa vì sợ các cô gái thấy mình sẽ nói:
– Chàng đi đâu, chàng trai khốn khổ
Với chiếc giỏ không trong tay?
Vợ chàng ở dưới địa ngục
Hãy đi tiếp con đường của chàng đi.
– Một ngày nào đó, ta sẽ có một người vợ mà tất cả chàng trai trong làng đều phải đem lòng đố kỵ. – André tự nhủ với mình và tiếp tục đẽo những món đồ chơi cho bọn trẻ con.
Một hôm, có một người lạ gõ cửa nhà André. Đó không phải là một người đàn ông, cũng không phải là một phụ nữ. Trên mái tóc màu xanh là một chiếc mũ hình cây nấm có cắm một chiếc lông quạ. Hai bàn chân ếch dài thò ra khỏi ống quần, còn hai cánh chim thì thò ra khỏi chiếc áo khoác bằng da chuột.
– Ông ta là quỷ, bố ta là quỷ, ta cũng là quỷ- Con vật vừa cất giọng eo éo vừa nhấp nháy đôi mắt cú mèo- André, hãy dùng con dao của ta và làm cho ta một đôi hài thật đẹp, ta sẽ thưởng công cho anh xứng đáng.
Không đợi con vật nài nỉ thêm, André bắt tay vào việc và đẽo xong đôi hài trong nháy mắt. Khi anh vừa đưa cho con quái vật đôi hài thì tự đôi hài chạy đi chạy lại được. Con quỷ xỏ ngay vào đôi hài và biến mất như làn khói.
– Đồ quỷ sứ, nó biến mất mà không trả cho mình một xu nào. May mà nó còn để lại con dao. Con dao thật đẹp và rất sắc, thật là thích thú khi cầm nó.
Buồn chán, André quay lại với công việc của mình. Anh bắt đầu đẽo một con ngựa bằng gỗ. Khi vừa kết thúc nét khắc cuối cùng của chiếc móng cuối cùng thì chú ngựa nhỏ đã phun phì phì, chân sau giậm ầm ĩ và hí vang:
– Hãy thắng yên cho ta, André, nhanh lên. Chúng ta sẽ đi chu du thiên hạ để tìm vợ cho anh.
André vui cười và nói:
– Tất nhiên rồi, nhưng hãy để tôi thay quần áo đã. Tôi sẽ giả làm một chàng kỵ sĩ, trai gái trong làng chắc sẽ phải vui lắm đây.
Nói là làm, chàng trai lấy một chiếc thùng cũ đựng dưa bắp cải để làm khiên, đội lên đầu một cái chậu nứt để thay cho mũ chiến, lấy cái chổi cũ để làm giáo. Trước khi đi, anh chàng còn tận dụng cửa chuồng dê để làm lá chắn dành cho trường hợp cần thiết. Anh cưỡi ngựa rất lạ lùng. Để cưỡi con vật nhỏ xíu này, André phải kéo lê chân trên mặt đất và kéo theo sau một đám bụi. Một chiếc quần cũ buộc ở đầu giáo bay phấp phới như cờ đuôi nheo. Mọi người chạy ùa ra từ khắp mọi nơi và cười ha hả.
– Kỵ sĩ Bù Nhìn muôn năm! Ngài đang đi đâu vậy nhỉ? Chắc là ngài đang đi tìm vợ?
André chào mọi người một cách trang nghiêm và trả lời dõng dạc:
– Đúng như vậy. Ta sẽ trở lại với nàng công chúa xinh đẹp nhất.
Anh nói khiến cho người ta cười như nắc nẻ. Cả làng tiễn anh ta rất xa với những lời giễu cợt nhưng André không bận tâm đến điều đó. Chú ngựa nhỏ thì hào hứng nện móng xuống đường còn chàng trai thì hát theo nhịp gõ. Chuyến đi của họ diễn ra bình yên.
Một thời gian sau, André đến gần một cây liễu già hay khóc. Nó soi bóng xuống dòng nước và nhìn những giọt nước mắt chảy ra từ hai khóe mắt:
– Mình mới thật xấu xí làm sao.- Nó than vãn- André thân mến, hãy dùng con dao thần của anh sửa lại mái tóc cho ta với.
André vui vẻ cắt tóc cho cây liễu. Khi anh vừa cắt xong nhánh lá cuối cùng thì cây liễu biến thành một bà cụ nhỏ nhân từ.
– Cảm ơn con rất nhiều, chàng trai. Lòng tốt của con xứng đáng được đền đáp. Hãy nghe cho rõ đây: đêm Thánh Saint-Jean sắp tới, lúc đó một vài cây sẽ có phép lạ. Vào lúc nửa đêm, con hãy hái một nhánh cây ho dền nhỏ. Nếu con đặt nhánh cây này vào chiếc hài bên phải của một cô gái đang ốm, cô ta sẽ khỏi bệnh ngay lập tức. Nếu con đặt nhánh cây vào chiếc hài trái của cô gái, cô ta sẽ yêu con.
Sau khi cám ơn bà cụ, André đã làm theo những điều bà chỉ bảo. Và đến sáng hôm sau, chàng lại tiếp tục con đường của mình.
Một hôm, chàng đi tới một kinh thành giàu có. Ở đó, mọi người đi lại đều cúi đầu và không mỉm cười chào hỏi nhau. Tất cả các ngôi nhà đều phủ một tấm khăn đen báo hiệu có tang.
– Công chúa của chúng tôi ốm rất nặng- Một bà cụ nói với André- Đức vua đã hứa gả công chúa và chia một nửa vương quốc cho ai chữa khỏi bệnh cho công chúa, nhưng vô ích bởi tất cả các thầy thuốc nổi tiếng và các pháp sư siêu năng từ khắp mọi nơi đều đã kéo đến nhưng công chúa vẫn ngày càng ốm yếu.
– Ta có thể chữa khỏi bệnh cho công chúa- André nghĩ và tiến về phía lâu đài. Anh vào trong cung vua mà không xuống khỏi ngựa. Đức vua đang ngồi trên ngai vàng, những giọt nước mắt lăn dài trên má. Một nàng công chúa buồn bã, xanh xao vào mong manh như ngọn nến đang thu mình lại cạnh đức vua. Nàng không ánh lên một nụ cười khi chàng kỵ sĩ André với chiếc giáo kỳ lạ chào nàng.
– Tôi tới để chữa bệnh cho con gái ngài, thưa đức vua.- Anh nói với giọng dõng dạc.
– Anh không phải là người đầu tiên, chàng trai trẻ. Tất cả những người giống anh đều đã phải chết dưới bàn tay của đao phủ. Đừng cố chữa bệnh cho con gái ta nếu anh còn muốn giữ lấy mạng sống của mình.
Tuy nhiên, André vẫn không chùn bước. Anh chỉ xin được phép vào phòng công chúa khi nàng ngủ. Sau đó anh đặt nhành cây hoa dền vào chiếc hài bên phải của công chúa. Sáng hôm sau, khi công chúa xỏ đôi chân mảnh khảnh yếu ớt của mình vào đôi hài, như có một phép màu, công chúa cảm thấy khỏe hẳn lên và bắt đầu nhảy nhót vui vẻ. Đức vua không biết phải cảm ơn chàng trai trẻ như thế nào.
– Đây là chồng chưa cưới của con, con gái yêu của ta- Đức vua giới thiệu chàng trai khắc gỗ trẻ tuổi với công chúa- Anh ta đã cứu sống con và ta đã hứa sẽ gả con cho anh ta cùng với một nửa vương quốc.
Công chúa ném một cái nhìn khinh bỉ về phía André, tiếng cười của cô lanh lảnh như tiếng chuông, sau đó cô cau mặt lại:
– Cưới chàng kỵ sĩ bẩn thỉu này ư? Chẳng thà con cười một tên bù nhìn đang trông cánh đồng còn hơn. Nếu anh ta muốn kết hôn với con, anh ta phải tìm được chiếc nhẫn mà con đã đánh rơi xuống hồ.
Công chúa thừa biết rằng chiếc hồ này không có đáy, còn André thì mau chóng đi tìm cách vớt chiếc nhẫn lên. Anh ngồi buồn rầu trên bờ và nghĩ cách. Đột nhiên chàng nghe thấy tiếng giày nện xuống mặt đường. Đó là người bạn quỷ của chàng đang chạy rất nhanh tới.
– Thật ngu ngốc! Hãy dùng con dao kỳ diệu của anh- Nó vừa chạy rất nhanh vừa nói- Hãy đẽo một con cá nhỏ bằng gỗ nó sẽ giúp anh.
André làm theo lời khuyên của con quỷ. Ngay sau khi vừa kết thúc chiếc vây cuối cùng, con cá đã động đậy và nhảy ngay xuống nước. Một lát sau, nó trở lại và ngậm trong miệng chiếc nhẫn quý. Công chúa táu đi vì tức giận khi cầm lại chiếc nhẫn.
– Ta muốn ngày mai, trước khi mặt trời mọc, anh phải mang về cho ta chiếc khăn mùi xoa bằng vàng đã bị gió cuốn lên trên đám mây- Công chúa ra lệnh.
Lần này, không cần con quỷ phải hiện ra mách bảo, André đẽo ngay một con chim chiền chiện nhỏ bằng gỗ. Ngay sau khi đẽo xong chiếc lông cuối cùng, con chim bay lên trời và quay trở lại ngay sau đó ngậm ở mỏ chiếc khăn của công chúa. Một vài tia nắng mặt trời vẫn còn vương trên chiếc khăn.
Công chúa ngất đi vì tức giận:
– Đừng vui mừng sớm như vậy, kỵ sĩ Bù Nhìn. Hãy mang về cho ta trước khi trời sáng bảy cái đầu rồng. Sau đó, ta sẽ lấy anh, bằng không anh sẽ bị chém đầu.
Lần này, André tuyệt vọng và tự hỏi không biết phải tạc ra cái gì để có thể đánh thắng được con rồng bảy đầu. Đột nhiên anh nghe thấy tiếng giày:
– Hãy trả lại cho ta con dao, nó sẽ không giúp gì được cho anh nữa đâu- Con quỷ nói- Nhưng hãy nghĩ tới bà cụ từ cây liễu.
André vỗ vào trán:
– Đúng rồi
Anh vui lòng trả lại con dao cho con quỷ và không quên cám ơn nó. Đêm đến, anh lẻn vào phòng ngủ của công chúa, đặt nhánh hoa dền vào chiếc hài bên trái của công chúa. Sáng hôm sau, anh buồn rầu đi đến trước ngai vàng.
– Ngươi có mang những chiếc đầu rồng tới không?
– Không- André trả lời, đầu cúi xuống với một vẻ sợ hãi.
– Thật đáng tiếc- Đức vua nói- Ngươi sẽ phải gặp đao phủ, ta rất tiếc vì ta rất hài lòng về ngươi.
Đúng lúc đó, công chúa vừa đi vừa chạy vào trong sảnh. Nàng giang tay ôm chặt lấy cổ chàng trai:
– André đáng yêu của em! Em yêu chàng biết bao nhiêu! Nàng kêu lên và hôn tới tấp chàng trai.
Lễ cưới của họ diễn ra trong bảy mươi bảy ngày. Khi tất cả khách mời đã mệt nhoài vì nhảy, André đề nghị với vợ trở về quê hương chàng trên chiếc xe ngựa bốn bánh. Khi đoàn người theo rước lộng lẫy về gần tới nhà André, một đôi giày chạy lộp cộp trên sân làng và con quỷ nhỏ kêu lên hướng về phía các cửa sổ:
– Hãy ra mà xem. Chàng kỵ sĩ Bù Nhìn đã trở về với người vợ trẻ.
Dân làng cười cợt trước khi bước ra cửa.
– Đấy chắc chắn là một con bé bẩn thỉu- Họ cười khẩy và chuẩn bị những lời giễu cợt. Nhưng kìa, một chiếc xe bốn bánh của cung điện lộng lẫy đang đi vào làng, dẫn theo một đoàn người theo rước lộng lẫy. André và nàng công chúa xinh đẹp ném những đồng tiền vàng cho người qua đường. Đầy kính trọng và sợ hãi, những kẻ xấu vẫn thường hay giễu cợt André quỳ gối xin được tha thứ. André vui lòng tha thứ cho họ bởi chính họ đã tự trừng phạt mình rồi. Tất cả các cô gái trong làng tái mặt đi vì ghen tức, con mũi của các cậu con trai trong làng thì đỏ lên như mào gà, và họ bị như vậy mãi mãi. Nhờ dấu hiệu đó mà từ này người ta có thể dễ dàng nhận ra quê hương của chàng trai dũng cảm André.